Nếu bạn muốn hiểu rõ về phong tục đón Tết Độc lập của người Nguồn, hãy nghe câu chuyện của ông Cao Ngọc Tạo – một người đã sống đến tuổi 74, sinh sống tại thôn Kim Bảng, xã Minh Hóa, huyện Minh Hóa. Trong buổi lễ Quốc khánh, ông ta đã thuộc lòng bài khấn và thắp hương lên bàn thờ, mời tổ tiên cùng đến dự ngày lễ vui mừng độc lập, và dành phần lớn thời gian để nhắc lại giá trị của nền độc lập.
Ông Tạo một mực khấn bằng tiếng Nguồn pha chút tiếng Việt, và các con cháu của ông đứng quanh nghe chăm chú. Các cụ già ở huyện Minh Hóa kể lại rằng, từ sau ngày độc lập ngày 2/9/1945, những vị cao niên trong huyện đã thảo luận với nhau và quyết định cần phải tổ chức Tết Độc lập. Vì vậy, từ đó đến nay, Tết Độc lập vẫn được duy trì như một nét văn hóa đặc trưng của vùng đất này, nhằm nhắc nhở các thế hệ về giá trị thiêng liêng của nền độc lập.
Tết đặc biệt này của người Minh Hóa tập trung chủ yếu vào 4 xã Tân Hóa, Minh Hóa, Trung Hóa, Thượng Hóa – nơi cư trú chủ yếu của cộng đồng người Nguồn. Đặc biệt, năm 1969, khi nghe tin Bác Hồ mất, người dân trong vùng đã lập bàn thờ, để tổ chức tang lễ kéo dài 10 ngày 10 đêm, tưởng nhớ người Bác.
Ông Tạo cho biết, Tết Độc lập đã tồn tại trong gia đình ông từ đời ông cha. Và ngày lễ này được người dân đón như Tết Nguyên đán, trở thành một phần của nền văn hóa truyền thống, đã thấm sâu vào tiềm thức của người Nguồn.
Để chuẩn bị cho Tết Độc lập, nhiều gia đình đã bắt đầu từ cuối tháng 8. Trung bình, mỗi gia đình dành khoảng 3-4 ngày để ăn tết. Nếu có đông anh em thì mỗi nhà tự chia nhau một ngày để ăn tết. Đôi khi, cả gia đình kéo dài tới cả tuần – ông Tạo chia sẻ.
Cũng giống như Tết Nguyên đán, món ăn không thể thiếu trong ngày Tết Độc lập của người Nguồn là bánh chưng. Gia đình ông Tạo thắp lửa nấu hàng đêm, để khi rạng sáng ngày Quốc khánh, bánh đã chín và được vớt ra đặt lên bàn thờ. Đối với bà con ở đây, bánh chưng là biểu tượng của hạnh phúc và độc lập – chỉ có độc lập mới có hạnh phúc.
Dịp này, con cháu người Nguồn không ngại đường xa, đều cố gắng về nhà để sum họp. Mâm cúng có khi đầy đủ, có khi đơn giản chỉ với vài chiếc bánh chưng, vài con cá suối, và chén canh chua nhưng không gì quý hơn việc ấy. Những người hàng xóm luôn đến nhà chúc Tết Độc lập, chúc nhau sức khỏe, cùng nhau nâng ly rượu… Như ông Tạo, mỗi năm, vào ngày 2/9 ông luôn mặc áo quần chỉnh tề để đến chúc tết các gia đình trong xóm.
Cảm ơn bạn đã tham gia cùng Phong Thủy 69 khám phá văn hóa truyền thống đặc biệt này của người Nguồn! Phong Thủy 69