Lễ khấn vong linh ngoài mộ, thường được biết đến với tên gọi lễ tạ mộ, là một trong những nét đẹp văn hóa tâm linh đã tồn tại lâu đời trong đời sống người Việt. Mỗi năm, vào những dịp đặc biệt, con cháu lại cùng nhau chuẩn bị lễ vật để thành kính dâng lên phần mộ ông bà, tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc và tưởng nhớ đến cội nguồn. Phong tục thắp hương ngoài mộ còn mang ý nghĩa an ủi linh hồn người đã khuất và mong cầu sự che chở, phù hộ cho gia đình.
Hướng dẫn chuẩn bị lễ vật cúng ngoài mộ trang trọng
Việc chuẩn bị lễ vật để tạ ơn thần linh và vong linh gia tiên ngoài mộ là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng. Lễ vật không nhất thiết phải cầu kỳ, xa hoa, nhưng cần thể hiện được tấm lòng thành kính và sự chu đáo của con cháu. Dưới đây là một số lễ vật thường được sử dụng trong nghi lễ này:
- Nến (thường là 2 cốc nến đỏ)
- Trà khô (2 gói), thuốc lá (2 bao)
- Rượu trắng (khoảng nửa lít), bia (10 lon), 5 chén nhỏ để rót rượu
- Gà trống thiến luộc nguyên con, bày đẹp mắt trên đĩa xôi trắng
- Một mâm ngũ quả (tùy chọn các loại quả tươi ngon theo mùa)
- Trầu cau (3 lá trầu têm cánh phượng và 3 quả cau đẹp)
- Hoa tươi (thường là 10 bông hoa hồng đỏ hoặc hoa cúc vàng)
- Vàng mã: 5 bộ quần áo Quan Thần linh, mũ, hia, kiếm, roi, cờ lệnh, ngựa giấy các màu (5 con ngựa với 5 màu tượng trưng ngũ phương hoặc theo tuổi người mất), tiền vàng, thỏi vàng…
- Một cây hoa vàng hoa đỏ (vàng mã)
Lễ vật chuẩn bị cho nghi thức thắp hương ngoài mộ
Quan trọng nhất vẫn là tấm lòng thành của người thực hiện nghi lễ. Tùy thuộc vào điều kiện gia đình và phong tục địa phương mà gia chủ có thể chuẩn bị lễ vật sao cho phù hợp.
Quy trình thực hiện nghi lễ thắp hương ngoài mộ
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật, gia chủ tiến hành bày biện trang trọng lên bàn thờ hoặc chiếu trải sạch sẽ phía trước mộ phần. Người chủ lễ sẽ thắp nến, rót rượu và thắp hương.
Gia chủ thành tâm thực hiện nghi lễ thắp hương tại phần mộ tổ tiên
Tiếp theo, người chủ lễ đọc bài văn khấn (nếu có chuẩn bị trước) với giọng trang nghiêm, rõ ràng, hoặc có thể khấn nôm bày tỏ lòng thành kính, báo cáo với thần linh và gia tiên về sự có mặt của con cháu cùng lễ vật dâng cúng. Sau khi khấn xong, mọi người cùng vái lạy. Chờ cho hương cháy hết hoặc qua một tuần hương (khoảng 2/3 cây hương), gia chủ tiến hành lễ tạ bằng cách hóa vàng mã, tiền giấy.
Mâm cúng đầy đủ lễ vật dâng lên thần linh và gia tiên ngoài mộ
Cuối cùng, gia chủ xin hạ lễ vật (xin lộc) và dọn dẹp sạch sẽ khu vực hành lễ. Nghi thức thắp hương ngoài mộ đến đây là hoàn thành.
Kết luận
Nghi lễ thắp hương ngoài mộ là một phần quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, lòng biết ơn và sự tưởng nhớ đối với tổ tiên. Việc chuẩn bị lễ vật chu đáo và thực hiện nghi thức đúng cách, quan trọng nhất là với tấm lòng thành kính, sẽ giúp con cháu bày tỏ trọn vẹn tình cảm với người đã khuất và cầu mong sự an lành. Để tìm hiểu sâu hơn về các nghi lễ phong thủy và thờ cúng, bạn có thể tham khảo thêm tại Phong Thủy 69.