Tết Hàn Thực, diễn ra vào ngày 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm, là một dịp lễ truyền thống quan trọng của người Việt. Vào ngày này, các gia đình thường chuẩn bị bánh trôi, bánh chay để thành kính dâng lên ông bà, tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn và tưởng nhớ về nguồn cội. Nhiều nơi còn có tục lệ cúng thần hoàng làng.
Lễ cúng trong ngày Tết Hàn Thực mang ý nghĩa sâu sắc, là cách con cháu bày tỏ lòng thành hướng về những người đã khuất, nhớ đến công ơn sinh thành dưỡng dục của tổ tiên. Năm 2023, Tết Hàn Thực rơi vào thứ Bảy, ngày 22 tháng 4 Dương lịch.
Ý nghĩa Tết Hàn Thực và Lễ cúng
Việc chuẩn bị mâm lễ cúng với bánh trôi, bánh chay trong ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch không chỉ là duy trì một nét đẹp văn hóa lâu đời mà còn là dịp để các thành viên trong gia đình cùng nhau hướng về cội nguồn. Lễ vật tuy đơn giản nhưng chứa đựng tấm lòng thành kính, biết ơn dâng lên tổ tiên và các vị thần linh phù hộ cho gia đình.
Bài Văn Khấn Tết Hàn Thực Cổ Truyền
Để thực hiện nghi lễ cúng Tết Hàn Thực một cách trang trọng và đúng với truyền thống, gia chủ có thể tham khảo bài văn khấn được trích từ sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hoá Thông tin).
Mâm lễ cúng Tết Hàn Thực với bánh trôi bánh chay thể hiện lòng thành kính dâng lên gia tiên
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài bản cảnh thành hoàng, ngài bản xứ thổ địa, ngài bản gia táo quân cùng chư vị tôn thần.
Con kính lạy cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ chúng con là… , ngụ tại…
Hôm nay là ngày… (đọc ngày theo âm lịch) gặp tiết Hàn thực, tín chủ chúng con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị tôn thần, nhớ đức cù lao tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài bản cảnh thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh thổ địa, ngài bản gia táo quân, ngũ phương, long mạch, tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… (họ của gia chủ) cúi xin thương xót cho con cháu giáng về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh các vị tiền chủ, hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận, trên bảo dưới nghe.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Kết luận
Bài văn khấn Tết Hàn Thực theo cổ truyền là một phần không thể thiếu trong nghi lễ ý nghĩa này, giúp gia chủ bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và cầu mong những điều tốt đẹp. Việc duy trì phong tục cúng lễ này góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc. Chúc các gia đình một ngày Tết Hàn Thực ấm áp, an lành và tràn đầy ý nghĩa bên người thân.